Nie/biblijny rusza w drogę | 6 maja 2021
Czym jest Nie/biblijny? Do kogo jest skierowany? Jakich tekstów możecie się na nim spodziewać? O tym wszystkim we wpisie wprowadzającym.

Księga Rodzaju – pierwsze trudności | 7 maja 2021
We wpisie szkicuję problematykę lektury i interpretacji pierwszego rozdziału Biblii hebrajskiej – słynnego opisu stworzenia świata. Jakie pułapki czyhają na czytelników XXI wieku? O czym trzeba pamiętać?

Bóg Izraela lepi pierwszego człowieka | 9 maja 2021
Opis ulepienia pierwszego człowieka z ziemi, znany nam z Księgi Rodzaju 2:7a, korzysta z jednego z najpowszechniejszych motywów literackich obecnych w kulturach starożytnego Bliskiego Wschodu. Przeczytajcie, jakie mity poprzedzają kompozycję biblijną.

Terminy אָדָם, וַיִּיצֶר i עָפָר w Rdz 2:7a | 14 maja 2021
Przyjrzyjmy się kilku hebrajskim terminom w opisie ulepienia człowieka z ziemi, zawartym w Księdze Rodzaju 2:7a. Mają one kluczowe znaczenie dla poprawnej interpretacji tego fragmentu.

Tchnięcie życia w istotę ludzką | 21 maja 2021
W tym opracowaniu koncentruję się na drugiej połowie wersu z Księgi Rodzaju 2:7a, w którym Bóg Izraela wdmuchuje życie w świeżo ulepionego praczłowieka. Pokażę Wam, jak za sprawą myśli platońskiej obraz ten jest niewłaściwie rozumiany. Odpowiem też na pytanie, kto najprawdopodobniej stanowił inspirację dla powziętej przez autora biblijnego koncepcji literackiej.

Przedwieczna ziemia w Rdz 1:2 | 4 czerwca 2021
Jak starożytni Hebrajczycy wyobrażali sobie obraz ziemi u początków stworzenia? Co oznacza charakterystyczne wyrażenie תֹּהוּ וָבֹהוּ, tōhû wâḇōhû z Księgi Rodzaju 1:2? Czy w polskich przekładach Biblii jest ono poprawnie tłumaczone?

Czy w Rdz 5 ukryta jest Ewangelia? | 18 czerwca 2021
Czy w imionach wylistowanych w genealogii w piątym rozdziale Księgi Rodzaju zakodowana jest chrześcijańska Ewangelia? Ile prawdy jest w tej niecodziennej teorii, krążącej od lat (nie tylko) w polskim internecie?

Wy pytacie, ja odpowiadam (cz. 1) | 9 lipca 2021
Zajrzyjcie do pierwszego Q&A na Nie/biblijnym! Odpowiadam na pytania między innymi o to, czy motywy boskiego ogrodu oraz drzewa życia były powszechne w mitologiach starowschodnich, czy to prawda, że autor Rdz 2:7 posługuje się metaforyką metalurgiczną i o to, co oznacza hebrajskie imię Miriam. Zgodnie z prośbą jednego z czytelników polecam też polskojęzyczne materiały do nauki hebrajskiego biblijnego.

Opowieść o narodzinach Mojżesza | 30 lipca 2021
Historia narodzin i cudownego uratowania Mojżesza jest starohebrajską wariacją na temat popularnego i niezwykle ciekawego motywu literackiego, wędrującego między kulturami starożytnego Bliskiego Wschodu i innych regionów. Chodźcie przeczytać o tych intertekstualnościach, a także o językowych ciekawostkach z Księgi Wyjścia 2:1-10.

Opis stworzenia świata jako dyptyk | 20 sierpnia 2021
Wpis o literackich konstrukcjach wplecionych w opis stworzenia świata z Księgi Rodzaju 1:1-2:4a. Zobaczycie w nim Heksaemeron nie tylko w formie dyptyku, ale także w formie rewersu przedwiecznego świata. A to nie wszystko.

Pierwsza para czy ludzkość w Rdz 1:27? | 10 września 2021
W przeciwieństwie do opisu z Księgi Rodzaju 2:4b-25, w którym stworzona zostaje jedynie pierwsza para, w Heksaemeronie Bóg Izraela powołuje do życia całą praludzkość. W tym opracowaniu wgryzamy się w starohebrajski oryginał, żeby zrozumieć, co autor miał na myśli. Pokażę wam też, dlaczego w języku polskim ciężko jest oddać ten pierwotny sens.

Zostań patronem Nie/biblijnego! | 17 września 2021
Dowiedz się, jak możesz wesprzeć moją pracę i pomóc Nie/biblijnemu dotrzeć do jeszcze większego grona odbiorców.

Wy pytacie, ja odpowiadam (cz. 2) | 1 października 2021
Co to znaczy, że Adam „poznał” Ewę w Rdz 4:1? Dlaczego dnia drugiego pominięta została formuła „to było dobre” w Rdz 1? Jak rozróżniać typy samogłoski szwa? Kiedy ją wymawiać a kiedy nie? Dlaczego słowo לַיְלָה, lajlâ, „noc” zapisuje się z różnymi samogłoskami? O tym wszystkim w nowym Q&A na blogu.

Więcej zaszyfrowanych wiadomości? | 22 października 2021
Czy w hebrajskim słowie את zaszyfrowana jest zapowiedź chrześcijańskiego Chrystusa? Czy pierwsze litery słów hebrajskiego napisu umieszczonego na krzyżu Jezusa tworzyły Imię Boga – Tetragram? Czy pierwsze słowa pięciu ksiąg Tory tworzą zakodowaną wiadomość? Przeczytajcie moją językową analizę popularnych w internecie teorii.

Elizeusz i dwie niedźwiedzice (cz. 1) | 19 listopada 2021
Starotestamentowa opowieść o proroku Elizeuszu i zamordowaniu grupy dzieci przez dwie niedźwiedzice należy do ścisłego grona najtrudniejszych i najbardziej kontrowersyjnych fragmentów biblijnych. Nic dziwnego, że tak często podejmuje się karkołomne próby jej wytłumaczenia. W tym wpisie biorę na warsztat materiał autorstwa Szymona Pękali z popularnego kanału Szymon mówi i na gruncie języka starohebrajskiego pokazuję, dlaczego jego interpretacja jest błędna.

Elizeusz i dwie niedźwiedzice (cz. 2) | 17 grudnia 2021
Fastfoodowe, pospieszne apologizowanie problematycznych fragmentów Starego Testamentu metodą na hura nigdy nie ma sensu. W ramach takiego podejścia po macoszemu potraktowana zostaje nie tylko sama Biblia, ale i historyczno-kulturowy kontekst, który ją spłodził. Zapraszam was do lektury drugiej części opracowania poświęconego makabrycznej historii o Elizeuszu i dwóch niedźwiedzicach oraz apologetycznym próbom jej interpretowania.

Kobieta stworzona z żebra Mężczyzny | 14 stycznia 2022
Stworzenie Pierwszej Kobiety z żebra Pierwszego Mężczyzny jest jednym z najsilniej wkorzenionych w naszej świadomości motywów biblijnych – i to również u tych z nas, którzy do samej Biblii nigdy nie zaglądali. W tym tekście przeczytacie o problemach translatorskich związanych z „żebrem”. Pokażę wam też, do jakiego sumeryjskiego mitu może nawiązywać autor hebrajski.

Ewa – hebrajska Prakobieta i Pramatka | 11 lutego 2022
Wpis ten poświęcony jest postaci biblijnej Prakobiety i Pramatki. Opowiem wam, z jakiego powodu Ewa bywa utożsamiana z edeńskim wężem, a także co łączy ją z figurą wielkiej matki ze starowschodnich mitologii. Na gruncie morfologii języka starohebrajskiego wyjaśnię wam, dlaczego „Życiostwórczyni”, „Rodzicielka” lub „Autorka życia” są najlepszymi tłumaczeniami jej hebrajskiego imienia (חַוָּה, ḥawwâ).

Stworzenie pierwszych ludzi w Edenie | 25 marca 2022
Czy wiecie jakie archetypiczne role pisarz biblijny przypisuje Pierwszym Ludziom i jak to wpływa na ich literackich potomków? W tym opracowaniu porównujemy opis ulepienia Pierwszego Człowieka z opisem stworzenia Pierwszej Kobiety. Podejmujemy próbę odpowiedzi na pytanie, dlaczego autor zdecydował się posłużyć właśnie tymi terminami i motywami, jakie znamy z zachowanej do naszych czasów wersji tekstu biblijnego, a także, jaką rolę ów dobór terminologii i pierwiastków fabularnych spełnia w szerszej narracji o Pierwszych Ludziach – zarówno w samej opowieści o Edenie, jak i w całej Księdze Rodzaju. Zgodnie ze zwyczajem na Nie/biblijnym, zaglądamy również do literatury starożytnego Bliskiego Wschodu w poszukiwaniu wspólnych motywów i możliwych intertekstualności.

Wy pytacie, ja odpowiadam (cz. 3) | 29 kwietnia 2022
Czy autor hebrajski stawia znak równości między ludźmi i zwierzętami w pierwszych rozdziałach Biblii? Jak najlepiej przetłumaczyć wers z Księgi Rodzaju 4:1? Odpowiedzi na te i inne pytania w nowym Q&A na Nie/biblijnym.

Kosmos oczami Hebrajczyków (cz. 1) | 29 lipca 2022
Jak starożytni Hebrajczycy wyobrażali sobie strukturę wszechświata? Czy ich kosmograficzne przekonania są kompatybilne ze współczesną wiedzą na temat naszego uniwersum? Analizując starotestamentowy opis stworzenia świata (Rdz 1:1-2:4a), przyglądamy się najważniejszym punktom starohebrajskiej wizji kosmosu: sklepieniu (hebr. רָקִיעַ, râqîaʿ) jako tamie chroniącej ziemię przed zatopieniem, kopule gwiaździstej, po której poruszają się ciała niebieskie, a także geocentrycznemu modelowi wszechświata.

Kosmos oczami Hebrajczyków (cz. 2) | 27 września 2022
Rozbieramy hebrajski termin רָקִיעַ, râqîaʿ, „sklepienie, firmament, nieboskłon” na części pierwsze i poddajemy je gruntownej analizie. Naszym celem jest wydobycie z nich jak największej ilości informacji, które wzbogacą nasze zrozumienie natury tej rozpiętej nad ziemią konstrukcji, chroniącej ją przez zatopieniem przez wody górne. Wpis ten możemy traktować jako językoznawcze i translatologiczne uzupełnienie do części pierwszej o starohebrajskiej kosmografii.

Kosmos oczami Hebrajczyków (cz. 3) | 29 listopada 2022
Czy autor Księgi Hioba wiedział o tym, że Ziemia jest geoidą i że porusza się w kosmicznej próżni? Czy gdy autor opisu stworzenia świata z Rdz 1:1-2:4a pisał o „dniach” (יָמִים, jâmîm), tak naprawdę miał na myśli kosmiczne epoki czy eony? W tym opracowaniu przeczytacie o konkordyzmie i jego wpływie na interpretację różnorakich fragmentów biblijnych. Raz na zawsze rozwikłamy też problem z Księgi Hioba 26:7b – problem „geoidy zawieszonej w próżni kosmosu”.

Wstęp do Tetragramu | 5 lutego 2023
Czy w czasach starożytnych imię Boga Hebrajczyków wymawiane było „Jehowa”? Czy wariant „Jahwe” jest poprawny? Dlaczego w ogóle odczytanie Tetragramu JHWH sprawia nam taką trudność? Aby rozsupłać narosłe wokół tego imienia błędne przekonania, musimy odbyć wspólną wycieczkę po szeregu ważnych hebraistycznych przystanków.

Dlaczego nie „Jehowa”? | 16 kwietnia 2023
Dlaczego popularny wariant odczytania Tetragramu – znany wszystkim „Jehowa” – jest niepoprawny? Z czego wynika błąd z nim związany i kiedy pojawił się na scenie historycznej? Zajrzyjcie do części drugiej w serii poświęconej imieniu Boga Hebrajczyków – יהוה, jhwh.

Dlaczego nie „Jahwe”? | 13 lipca 2023
Rekonstrukcyjny wariant „Jahwe” już od dawna cieszy się rangą najpowszechniejszego i tradycyjnego już wręcz sposobu odnoszenia się do Boga Hebrajczyków w przeróżnych dyskusjach – zwłaszcza tych okołobiblijnych. Dokładnie z tego powodu dla wielu osób może okazać się to zaskoczeniem, że ścieżka dochodzenia do tego właśnie rekonstrukcyjnego wariantu w rzeczywistości zawiera szereg nieścisłości i powstaje w oparciu o pewne mylne założenia wstępne. O tym wszystkim opowiadam w trzeciej części serii poświęconej Tetragramowi.